Diabetische voet

Deze folder geeft u informatie over het ontstaan en voorkomen van wonden aan de voeten bij mensen met diabetes mellitus (DM). Daarnaast wordt uitgelegd hoe men een diabetische voet behandelt binnen het Bravis ziekenhuis. 

Door diabetes mellitus kunnen de bloedvaten en de zenuwen in de benen en voeten beschadigd raken. Dit zorgt voor een minder gevoel in de voeten waardoor mensen huidbeschadigingen en/of wondjes niet opmerken. Daardoor kan de wond verergeren of in het ergste geval een infectie ontstaan. Een wond aan de voeten bij mensen met diabetes noemen we een diabetes voetulcus. 

Als een infectie aan een teen of de voet wordt verwaarloosd, kan dat leiden tot het afsterven van weefsel. Amputatie van een teen of voet is dan onvermijdelijk. Het tijdig behandelen van de wond en een goede diabetesregulatie kunnen helpen om complicaties te voorkomen. 

Een diabetische voet kan door verschillende oorzaken ontstaan: 

Aantasting van de zenuwen (neuropathie)
Diabetes mellitus kan de zenuwen aantasten (neuropathie). Soms geeft dit veel pijn in de voeten en benen, maar vaak is er juist sprake van een verminderd gevoel in de voeten of benen. Hierdoor kan het gebeuren dat u bijvoorbeeld een scherp voorwerp in uw schoen, op de grond of een hete ondergrond niet opmerkt. Zo kan een wond ontstaan. Daarom is het belangrijk om altijd goed schoeisel te dragen en niet op blote voeten te lopen. Soms worden de zenuwen van de zweetklieren aangetast. Voeten kunnen daardoor droog worden, wat kloven kan geven. Wanneer een kloof of wond niet goed wordt behandeld, kan er een infectie ontstaan. 

Problemen van de vaten
Veel mensen met diabetes mellitus hebben ook problemen met de grote en kleine bloedvaten in de benen. De wand van de bloedvaten wordt stugger en dikker. Daardoor vermindert de doorbloeding. Hierdoor kan de huid dunner worden waardoor u sneller wondjes kunt krijgen. Door verminderde doorbloeding geneest een wond slechter. Een verminderde doorbloeding herkent u aan een verkleuring van een deel van de voet en /of teen. 

Stijfheid van gewrichten
Diabetes mellitus maakt het bindweefsel stijver. Ook de voet en tenen worden een stuk minder beweeglijk. Er kan sprake zijn van  hamer- en/of klauwtenen. Bij het lopen komt er meer druk op de voorvoet en tenen. De verhoogde druk kan wonden veroorzaken. Een beginnend drukprobleem kunt u herkennen aan versterkte eeltvorming of rode drukplekken die niet verdwijnen. Een klein wondje kan uiteindelijk grote gevolgen hebben. Het is daarom belangrijk om uw voeten iedere dag goed te controleren en te verzorgen. Heeft u een wondje aan uw voet? Neem dan direct contact op met uw arts. 

Roken
Het is bewezen dat roken de doorbloeding vermindert. Is er sprake van een wond? Dan belemmert roken de wondgenezing. Rookt u? Dan adviseren wij u hiermee te stoppen. Niet roken zal de doorbloeding en uiteindelijk de wondgenezing verbeteren. Wilt u hulp bij het stoppen met roken? Neem dan contact op met uw huisarts. 

Heeft u last van onderstaande verschijnselen? Bespreek deze dan met uw behandelend arts of diabetesverpleegkundige. 

• koude voeten door een verstoorde doorbloeding; 
• verminderd of geen gevoel in de voeten;
• wondjes aan de voeten die niet genezen; 
• verkleuring van de voet(en) en/of tenen; 
• eeltvorming en/of drukplekjes; 
• droge huid 
• verandering van de stand van de voet.

De volgende verschijnselen kunnen optreden bij een geïnfecteerde diabetische voet. Heeft u een of meerdere verschijnselen? Neem dan direct contact op met uw behandelend arts: 

• rode, gezwollen, warme voet;
• pijnklachten; 
• Koorts; 
• koud rillingen.

Stelt de huisarts bij u een diabetische voet vast? Dan wordt u doorverwezen naar de vaatchirurg in het ziekenhuis. U krijgt eerst een vaatonderzoek. De vaatchirurg bespreekt met u op de polikliniek de uitslag van het onderzoek en de eventuele vervolgacties.
Dit kunnen zijn: 

• aanvullend vaatonderzoek;
• opstellen wondbehandelplan door wondconsulent;
• bestellen van verband materiaal;
• afspraak bij de podotherapeut;
• regelen van thuiszorg door de wondconsulent.
• gipsverband.

Met een goede voetverzorging voorkomt u voetproblemen.
Voor een goede voetverzorging gelden de volgende adviezen:

• Controleer uw voeten elke dag op wondjes, kloofjes of blaren (ook tussen de tenen). 
• Was uw voeten elke dag met lauw water en weinig zeep. Neem geen voetenbadjes! 
• Droog natte voeten goed af, vooral tussen de tenen (niet te hard wrijven). 
• Smeer de voeten na het wassen in met hydraterende crème, zodat de huid niet uitdroogt.
• Loop nooit op blote voeten, ook niet op het strand. 
• Draag niet te nauwe gesloten schoenen.
• Draag schone sokken van katoen of wol zonder naden en een knellend boord. 
• Controleer voor het aandoen de binnenkant van uw schoenen op oneffenheden, zoals een spijkertje of een opgerolde binnenzool.   
• Gebruik geen hete kruiken, want daardoor kunnen brandblaren ontstaan.
• Ga regelmatig naar een podotherapeut of medisch pedicure voor voetcontrole en voetzorg, zoals het weghalen van eelt en likdoorns.
• Laat uw voeten minstens 1x per jaar onderzoeken door een geschoolde zorgverlener zoals uw huisarts/ praktijkondersteuner of podotherapeut.

Heeft u nog vragen? Stel ze dan gerust aan uw behandelend arts of aan uw wondconsulent. 

De polikliniek chirurgie is tijdens kantooruren te bereiken op telefoonnummer 088 - 70 67 368         

5/24