Snurken en OSAS

Slaap is een natuurlijk proces dat ervoor zorgt dat het lichaam en de hersenen tot rust komen en kunnen herstellen.

Voor de meeste mensen is dit in evenwicht met het waken. Er is dan sprake van een gezond waak- en slaapritme.

Maar soms zijn er factoren waardoor deze balans verstoord wordt:

• Bij het ouder worden verandert de slaap.
• Emotionele gebeurtenissen.
• Lichamelijke aandoeningen.
• Bepaalde leefstijl.
• Rusteloze benen.

Deze factoren kunnen leiden tot slaapproblemen.

Deze folder is bestemd voor mensen, die hier mee te maken krijgen.

In het slaapcentrum van het Bravis ziekenhuis kunnen mensen onderzocht en behandeld worden als zij komen met klachten als:

• Snurken.
• Vermoeidheidsklachten.
• In- en doorslaapproblemen.
• Verstoring van het slaap- en waakritme.

Snurken is een veel voorkomend probleem. Het geluid wordt veroorzaakt door de luchtstroom, die door de vernauwde keel stroomt. Het houdt de partner of huisgenoten uit de slaap.

Met deze klachten komt u bij de Keel Neus en Oor (KNO) arts.

De KNO arts zal eerst door het stellen van vragen er met u achter proberen te komen wat de oorzaken kunnen zijn:

• Op de rug slapen.
• Vergrote, verslapte huig, keelamandelen.
• Vernauwde neus of keeldoorgang.
• Medicijnen, zoals slaaptabletten, kalmeringsmiddelen.
• Overgewicht.
• Alcohol.
• Roken.

Met behulp van een flexibele endoscoop (dun kijkbuisje) kan de KNO arts de binnenkant van de neus en de keel tot aan de stembanden bekijken.

Ook kunnen een allergietest en röntgenfoto’s gemaakt worden.

Behandeling

Als de oorzaak van het snurken in de neus- en/of keelholte ligt, kan de KNO arts een behandeling met u bespreken.

• Uvulo-palato-pharingo-plastiek (UPPP)

Dit is het operatief verwijderen van een deel van de huig, keelamandelen en het zachte gehemelte.

• Mandibulair Repositie Apparaat (MRA)

Dit is een op maat gemaakte beugel, die op de tanden wordt geplaatst en de onderkaak een stukje naar voren haalt.

Het apparaat zorgt ervoor dat in liggende houding tijdens het slapen de onderkaak niet naar achteren kan zakken. Omdat de tong aan de onderkaak vastzit, blijft ook de tong beter op zijn plaats en zakt minder makkelijk in de keel. De luchtweg achter in de keelholte blijft op deze manier dus ruimer tijdens de slaap, zodat minder gemakkelijk snurken optreedt.

Wanneer er naast het snurken ook ademstops optreden in de slaap, dan spreekt men van slaapapneu. De ademstops worden veroorzaakt door een geheel of gedeeltelijk dichtvallen van de keel. Dat betekent dat er onvoldoende zuurstof ingeademd kan worden. Het hart reageert daar op door sneller te gaan kloppen. Na meer dan 10 seconden zal er door de hersenen een alarmsignaal worden gegeven, zodat de slaap minder diep wordt. En zelfs komt het voor dat men benauwd wakker kan worden.

De spieren in de keel spannen zich aan, zodat er weer voldoende ruimte komt om te ademen. Men valt weer in de diepere slaap en krijgt weer een ademstop.

Als er meer dan 5 ademstops per uur optreden, spreekt men van slaapapneu.

Door al die ademstops en alarmsignalen uit de hersenen is de kwaliteit van de slaap slecht.

Bovendien raakt het hart teveel belast door de zuurstofdalingen.

Klachten

• Snurken.
• Niet uitgerust bij ontwaken.
• Overdag in slaap vallen of ernstige slaapneiging hebben op rustige momenten.
• Moeite met concentreren en geheugenproblemen.
• Droge mond.
• Vaak wakker om te gaan plassen.
• Hoofdpijn bij het ontwaken.
• Overmatig transpireren in de slaap.

Slaaponderzoek

Dit onderzoek is nodig om te achterhalen of er sprake is van slaapapneu en in welke mate.

U slaapt een nachtje met allerlei opnameapparatuur. Dit kan thuis.

Bij het uitslag gesprek met de arts wordt vertelt  hoeveel ademstops per uur u hebt en welke behandeling daar het best bij zou passen.

Behandeling

Afhankelijk van het aantal ademstops, uw huidige gezondheidstoestand en uw eigen voorkeur, zijn er verschillende behandelmogelijkheden:

• Mandibulair repositie apparaat (MRA).
• Continuous Positive Airway Pressure (CPAP)

De CPAP is een klein apparaat dat wat overdruk geeft via een slang en een masker en er op die manier voor zorgt dat de luchtweg open blijft.

• Positietherapie (SPT)

Sommige mensen hebben vooral ademstops als zij op de rug liggen. U slaapt met een band om de borst, met daarin een sensor. Zodra u op de rug ligt wordt er trillingen uitgezonden om op de zij te draaien, zonder dat u daarbij wakker wordt.

• Leefstijl aanpassen, zoals afvallen en meer bewegen, alcohol en koffie beperken.

Als u merkt, dat de gekozen behandeling niet lukt of onvoldoende afname van klachten geeft, neem dan contact op met het slaapcentrum.

Onbehandelde slaapapneu kan leiden tot een verhoogd risico op hart en vaatziekte.

Overleg altijd eerst met uw arts, als u wilt stoppen met de behandeling.

Rijbevoegdheid

Wanneer OSAS bij u is vastgesteld, mag u volgens de regels van het Centraal Bureau Rijvaardigheden (CBR) voor een bepaalde tijd geen auto meer rijden! Dit omdat u een verhoogde kans hebt minder alert te zijn in het verkeer en meer risico loopt achter het stuur in slaap te vallen.

De volgende regels gelden:

Rijbewijzen groep 1: ( A,B en B+E: personen + motoren )

U hebt geen rijbevoegdheid totdat u adequaat behandeld bent. Dit wil zeggen dat u gedurende 2 opeenvolgende maanden een Apneu-Hypopneu-Index (AHI) moet hebben die kleiner is dan 15 en vermindering van uw klachten, beoordeeld door een specialist met ervaring op het gebied van slaapapneu.

Rijbewijzen groep 2: ( C,C+E,D en D+E: beroepschauffeurs/vrachtwagens-bussen)

U hebt geen rijbevoegdheid totdat u adequaat behandeld bent. Dat wil zeggen dat u gedurende 3 opeenvolgende maanden behandeld wordt voor uw OSAS en minder dan 15 ademstops per uur hebt.

De beoordeling geschiedt door een specialistisch rapport opgesteld door de longarts.

Geldigheidsduur:

Als u weer mag u autorijden is de geschiktheidstermijn 1 jaar.

Jaarlijks vindt er een controle plaats door de longarts.

De geschiktheidtermijn blijft bij beroepschauffeurs telkens 1 jaar.

Dit ontstaat door onvoldoende slaap en slechte kwaliteit van slaap. Het leidt tot vermoeidheid overdag . Men voelt zich prikkelbaar, kan zich moeilijker concentreren en er kunnen geheugenklachten optreden.

Om dit vast te stellen is het verhaal van de patient belangrijk. Eventueel kan er een slaapdagboek worden bijgehouden of kan een slaaponderzoek plaatsvinden.

Kenmerken van insomnia:

• Moeite om in slaap te vallen.
• Regelmatig wakker worden en moeite om weer in slaap te vallen.
• Zeer vroeg ontwaken en dan niet meer kunnen slapen.
• Ernstige slaperigheid overdag en chronische vermoeidheid.

Behandeling

Afhankelijk van de oorzaak van de klachten kan de behandeling bestaan uit:

• Praktische slaapadviezen.
• Uitleg en geruststelling.
• Kortdurend gebruik van slaapmedicijnen of anti-depressiva.
• Het bevorderen van een gezonde leefstijl.
• Maatregelen voor een gezonde slaap.
• Cognitieve gedragstherapie bij langdurige slaapstoornissen.  Dit is een behandelmethode voor in- en doorslaapproblemen, waarbij uw slaapgedrag, uw gevoel en ingesleten gewoontes onder de loep worden genomen. Na zorgvuldige analyse van het probleem wordt gedragsverandering gestimuleerd en aangeleerd om de slaapproblemen het hoofd te bieden.

Slaapproblemen zijn niet altijd eenvoudig op te lossen. Aan het slaapcentrum zijn verschillende specialisten verbonden. Die ieder met hun kennis en vaardigheden zullen proberen u na gedegen onderzoek, zo goed mogelijk te behandelen.

De verschillende disciplines zijn:

• Functielaboranten;
• KNO Artsen;
• Longartsen;
• Neurologen;
• OSAS verpleegkundigen.

08/19