Verwijderen van de bekken lymfeklieren

Bij uw bezoek aan de urologie polikliniek heeft uw uroloog besproken dat een bekken lymfeklier verwijdering nodig is. In deze folder kunt u thuis alles nog eens rustig doorlezen. We hebben ons best gedaan om alle belangrijke informatie voor u op een rijtje te zetten. Deze is bedoeld als aanvulling op het persoonlijke gesprek die u met uw uroloog heeft gehad. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u terecht bij de urologieverpleegkundigen.

Lymfeklieren zitten op verschillende plekken in het lichaam. In de hals, langs de luchtpijp, de oksels, bij de longen, in de buikholte, in de bekkenstreek en in de liezen. De lymfeklieren dichtbij uw prostaat liggen in het kleine bekken. Het verwijderen van lymfeklieren heet een bekken lymfeklierdissectie.

Lymfeklieren zitten op plaatsen waar lymfevaten elkaar kruisen en liggen vaak langs de bloedvaten. Lymfe is vocht dat is weggelekt uit de bloedvaten. Via het lymfe afvoersysteem wordt dit weer naar het hart gebracht. De lymfeklieren hebben ook een belangrijke afweer functie. In de lymfeklieren wordt dit vocht gefilterd en worden bacteriën, virussen en soms ook tumorcellen vroegtijdig door het lichaam opgespoord.

Kankercellen kunnen van een tumor losraken en via het bloed of lymfebanen ergens anders in het lichaam terechtkomen. Bijvoorbeeld in bekken lymfeklieren of botten. Bij een tumor in de prostaat wordt onderzocht of er uitzaaiingen zijn naar de lymfeklieren in het kleine bekken.

Het lichaam kan geen nieuwe lymfeklieren te vormen. De onderbreking van het lymfesysteem kan er voor zorgen dat het lymfevocht minder snel wordt afgevoerd. Daardoor kunnen sommige lichaamsdelen opzwellen. Bijvoorbeeld een arm of een been. Dit wordt lymfeoedeem genoemd. Daar komen we later in de folder op terug.

De operatie zal plaats vinden in het Bravis ziekenhuis, locatie Bergen op Zoom.

Drs. E. Collette, Drs. H. Bickerstaffe of Drs. R. Hillenius zal de operatie bij u uitvoeren.

• De urologieverpleegkundige neemt voor de operatie uitgebreid met u door wat er gaat gebeuren.
• Na de operatie is er een licht verhoogd risico op trombose. Daarom moet u na de operatie 4 weken bloedverdunners gebruiken. Dit gebeurt door een dagelijkse injectie Daltiparine (Fragmin). De urologieverpleegkundige zal u uitleg geven over het zelf toedienen van de bloedverdunnende medicatie.
• Voor de operatie komt u op het pre - operatieve spreekuur in het Bravis ziekenhuis. De anesthesist bespreekt dan met u de verdoving en de pijnbestrijding die tijdens en na de operatie zal worden gebruikt. Tijdens de operatie bent u onder algehele narcose. De anesthesist bespreekt met u, als u medicijnen gebruikt, welke tabletten u wel of niet mag innemen in de ochtend van de operatie. Ook wordt besproken wanneer eventuele bloedverdunners gestopt moeten worden.
• De dag van de operatie wordt u opgenomen in het ziekenhuis.
• Bij opname worden er anti trombose kousen aangemeten om het risico op trombose in de benen te verminderen. Deze moet u tot 24 uur na de operatie aanhouden.
• Het is belangrijk dat u voor de operatie nog even plast, zodat de blaas leeg is.

De bekken lymfeklieren kunnen via een grotere snee in de onderbuik worden verwijderd of via een kijkoperatie. Al langere tijd kan dit ook met de Da Vinci Robot. Deze operatierobot is een verdere verbetering van de kijkoperatie. De belangrijkste verbeteringen zijn het 3D-zicht. Hierdoor kan de uroloog diepte zien en door vernieuwde instrumenten kan hij sneller en nauwkeurig opereren. De Da Vinci Robot doet niets zelfstandig. De uroloog controleert de robotarmen vanaf een bedieningspaneel. Om ruimte te krijgen wordt de buik opgeblazen met koolzuurgas (CO2). Via een aantal sneetjes in de onderbuik worden de chirurgische instrumenten ingebracht. Met deze instrumenten wordt de operatie uitgevoerd. De operatierobot heeft een speciale camera. Daarmee kan de arts in de buikholte kijken. Het camerabeeld is in 3D en vergoot het beeld ongeveer tien keer. Zo kan elk detail van het operatiegebied uitvergroot worden. De gewrichtjes van de instrumenten kunnen meer dan 360 graden draaien. Na het losmaken worden de lymfeklieren in een speciale zak geplaatst. Deze wordt aan het einde van de ingreep uit de buik verwijderd. Dit gebeurt door een van de sneetjes iets te vergroten. Door deze techniek is er weinig bloedverlies. Het herstel na de operatie gaat sneller dan bij een open ingreep. U blijft meestal een nacht in het ziekenhuis. De kans op complicaties na deze operatie is erg laag.

Bij een operatie van de lymfeklieren beslist de uroloog welke kliergebieden er worden weggehaald. Hierbij worden ook de beelden van de PSMA - PET Scan en de MRI gebruikt voor de operatieplanning.

Dit gebeurt zowel links als rechts in het bekken. De lymfeklieren die verwijderd zijn, worden in het laboratorium verder onderzocht. De uitslag van dit onderzoek krijgt u ongeveer acht tot tien dagen na de operatie op de poli urologie. De operatie duurt meestal anderhalf tot twee.

• U blijft na de operatie ongeveer één uur op de uitslaapkamer. De anesthesist beslist wanneer u naar de verpleegafdeling gaat.
• Na de operatie mag u direct eten en drinken als u dit wilt. Zo nodig krijgt u wat extra vocht via een infuus.
• Tijdens de operatie wordt er een katheter in uw blaas geplaatst. Deze wordt meestal aan weer aan het einde van de operatie verwijderd. Nog voordat u wakker bent geworden.
• Na de operatie krijgt u pijnbestrijding. Geef op tijd aan als u pijn heeft zodat de pijn met medicijnen kan worden behandeld.
• U wordt snel gestimuleerd om uit bed te komen.
• U blijft normaal gesproken één nacht in het ziekenhuis.
• U krijgt nog extra uitleg op de verpleegafdeling over het zelf toedienen van de Daltiparine (Fragmin) injecties. Deze gebruikt u 4 weken.
• Na acht tot tien dagen komt u terug op de poli urologie voor de uitslag van het weefselonderzoek. Deze afspraak is bij de uroloog. Ook komt u bij de urologieverpleegkundige om de hechtingen te verwijderen. Zij geeft u ook uitleg over het verdere herstel.

• Bloeduitstortingen (komen veel voor, zijn bijna niet te voorkomen en gaan vanzelf weer over)
• Kort na de operatie kan er schouderpijn ontstaan door het ingeblazen koolzuurgas.
• Darmkrampen in de eerste 48 uur ontstaan ook daar het ingeblazen koolzuurgas.

• Nabloeding (kleiner dan 1%);
• wondinfectie (kleiner dan 1%);
• trombose (0.1%);
• ophoping van lymfevocht in de buik/schaamstreek/benen (10 tot 15%).

• Pers niet te hard bij ontlasting. Als u moeite heeft met naar het toilet gaan, kunt u medicijnen hiervoor krijgen. De ontlasting wordt zachter door goede vezelrijke voeding met groente en fruit en voldoende drinken.
• Om trombose te voorkomen gaat u naar huis met medicijnen hiervoor. Dit zijn bloedverdunners in de vorm van injecties. Deze kunt u zichzelf toedienen voor vier weken. Als het nodig is kan de thuiszorg ingeschakeld worden. U krijgt op de afdeling hier meer uitleg over.
• Ga niet in bad met de wondjes, maar neem een douche.
• Blijf na de operatie voldoende drinken. Minimaal twee liter per dag, behalve als uw arts anders heeft geadviseerd.
• Wacht bij pijnklachten niet te lang met het innemen van medicijnen. U mag vier keer per dag één gram paracetamol innemen.
• Er kunnen ook bloeduitstortingen aanwezig zijn op de buik. Deze zien er vaak zwart uit. Dit is normaal en zullen uiteindelijk ook minder worden.
• Vermijd na de operatie zware inspanning, zwaar tillen en zwaar huishoudelijk werk. Na zes weken kunt u dit langzaam weer opbouwen.
• Wandelen mag wel. Graag zelfs omdat dat de vochtophopingen beter opneemt.

Wel is het advies dit op te bouwen.

• U mag na zes weken voorzichtig weer gaan fietsen.
• Autorijden mag weer na de eerste controle na de operatie.

Vocht ophopingen in lies/ schaamstreek/ been en/of voet aan de operatie kant (lymfeoedeem):

Dit kan ontstaan door de operatie. Door het verwijderen van meerdere klieren kan de lymfeafvoer verstoord zijn. Dit herstelt zich meestal wel maar kost tijd. Blijft u vocht of klachten hiervan houden? Dan kan er eventueel een speciale kous aangemeten worden. Of er kan lymfedrainage gestart worden bij een fysiotherapeut die specialist is in lymfedrainage.

Vochtophoping balzak (scrotum):

Leg als u rust eventueel een handdoekrol of klein kussentje onder de balzak (scrotum). Dus hoog leggen. 

Trek eventueel een strakke wielrenbroek of een strakke zwembroek over de onderbroek aan bij wandelen.

Probeer meerdere keren op een dag een wandelingetje te maken. Bouw dit dagelijks verder uit.

Kort na de operatie kunt u een doof gevoel hebben in de lies. Dit is normaal en gaat vanzelf over.

Bij koorts hoger dan 38,5 Celsius, roodheid rond de wonden en/of het scrotum neem dan contact op met de polikliniek urologie.

De poliklinieken urologie zijn tijdens kantooruren te bereiken op telefoonnummer: 088 - 70 68 272.

Buiten kantooruren kunt u bij problemen contact opnemen met de spoedeisende hulp:

Bravis ziekenhuis locatie Roosendaal: 088 - 70 68 889.

Bravis ziekenhuis locatie Bergen op Zoom: 088-70 67 302

De urologieverpleegkundigen zijn te bereiken tijdens kantooruren op telefoonnummer: 088 - 70 68 272.

E:  urologie.verpleegkundigen@bravis.nl

Relevante adressen

KWF Kankerbestrijding

Bezoekadres (op afspraak) Delflandlaan 17

1062EA Amsterdam

Gratis KWF Kanker informatielijn: (0800) – 0226622

www.kwfkankerbestrijding.nl

Stichting contactgroep prostaatkanker

Gratis hulp - en informatielijn: (0800) – 9992222

Maandag, woensdag en vrijdag van 10.00 tot 12.30 uur

Dinsdag en donderdag van 19.00 tot 21.00 uur

01/24