PICC (centrale katheter via de arm)

De verpleegkundige of specialist heeft voorgesteld om bij u een lange infuuskatheter in te brengen. In deze patiëntenfolder leest u wat een PICC is, hoe het inbrengen verloopt en waar u op moet letten als u een PICC heeft.

PICC staat voor Peripherally Inserted Central Catheter ofwel ‘perifeer ingebrachte centraal veneuze katheter’. Het is een dun slangetje (katheter) dat via een bloedvat in de bovenarm wordt ingebracht. Het uiteinde van de PICC komt uit in een groot bloedvat, vlak boven het hart. De PICC kan maximaal 12 maanden blijven zitten.

Via de PICC kunnen we:

• uw medicijnen op een veilige manier toedienen
• TPV toedienen
• bloed afnemen
• contrastvloeistof inspuiten als u een CT-scan moet ondergaan

Voor uw behandeling is het nodig dat u medicijnen via de bloedvaten krijgt toegediend. Daarnaast moeten we regelmatig bloed bij u afnemen voor onderzoek.

Uw bloedvaten kunnen van deze handelingen schade ondervinden als dat plaatsvindt via de kleinere bloedvaten van de onderarm. Hierdoor kan het steeds moeilijk zijn om toegang tot een bloedvat te krijgen voor het plaatsen van een infuuskatheter of om bloed af te nemen. Dit wordt vaak als onprettig ervaren. Een PICC kan deze problemen voorkómen, omdat de PICC uitmondt in een groot bloedvat waar de medicijnen zich veel sneller vermengen met bloed en geen irritatie veroorzaken.

Voor het plaatsen van de PICC is géén operatie nodig. Het inbrengen van de katheter vindt plaats op afdeling intensive care op de 1e etage of op de afdeling radiologie. Hier kunt u zich melden volgens afspraak. Het kan ongeveer 1 tot 1½ uur in beslag nemen. U draagt het beste ruimzittende bovenkleding tijdens deze afspraak.

Als u opgenomen bent, begeleidt een verpleegkundige van de afdeling u naar de afdeling intensive care of naar de afdeling radiologie. Een gespecialiseerd verpleegkundige of radioloog brengt de PICC in.

Tijdens het inbrengen ligt u op uw rug op een bed. De arm waar ze de PICC in plaatsen zal zijwaarts op een tafeltje komen te liggen. Tevens ligt u aan een hartritmemonitor. Dit helpt bij het bepalen van de juiste positie van de PICC.

Het inbrengen gebeurt op een steriele manier volgens internationale richtlijnen. Steriel wil zeggen ‘vrij van ziektekiemen’. De medewerker die de katheter inbrengt, draagt daarom een operatieschort, mondmasker, operatiemuts en steriele handschoenen. Een groot deel van uw lichaam dekken we steriel af.

Met behulp van een echoapparaat zoeken we de ader op, waarin we de PICC gaan plaatsen. We kiezen hiervoor een ader in de bovenarm, halverwege de binnenkant van de bovenarm. De PICC kan in beide armen worden ingebracht, bij voorkeur rechts. Eerst verdoven we de insteekplaats. Dit kan een onaangenaam gevoel geven. Het opschuiven van de katheter in uw bloedvat is niet pijnlijk. In principe voelt u er weinig tot niets van.

Na het inbrengen controleren we of de katheter op de juiste plaats zit. Vervolgens leggen we een drukverband aan. Dit mag u na 1½ uur verwijderen. De PICC kan direct na het plaatsen gebruikt worden.

Een klein gedeelte van de PICC is buiten het lichaam zichtbaar. De PICC zit niet vastgehecht, maar een speciale fixatiepleister (Statlock®) houdt de PICC op zijn plaats.

De insteekopening van de PICC dekken we af met doorzichtige folie.

Deze folie voorkomt dat bacteriën via de PICC het lichaam in kunnen gaan.

• Na elk gebruik de PICC doorspuiten met een steriele zoutoplossing.
• Ook als de PICC niet in gebruik is, wekelijks doorspuiten.
• Het doorzichtig wondverband wekelijks verschonen.
• De Statlock® pleister eens per drie weken verwisselen.

Als u in het ziekenhuis verblijft, verzorgt de verpleegkundige van de afdeling de PICC.

In de thuissituatie verleent de thuiszorg deze zorg wekelijks aan u. De transferverpleegkundige of lifecoach oncologie vraagt deze thuiszorg aan in overleg met u. Vervolgens neemt de thuiszorginstelling telefonisch contact op met u om een eerste afspraak voor de verzorging te plannen. De eerste keer zal dit de dag na plaatsing zijn.

De thuiszorginstelling die bij u komt, brengt bij een bezoek aan u de verbandmaterialen mee die nodig zijn om de PICC te verzorgen. 

Wat mag wel met de PICC?

• Bloed afnemen uit de PICC.
• Contrastvloeistof inspuiten in de PICC (bij een CT-scan).
• Douchen. Let hierbij op; zowel Statlock® als doorzichtig wondverband laten zitten! Voor het douchen de PICC beschermen met huisfousfolie door deze strak om de bovenarm te wikkelen. Dit houdt de pleisters en de lijn droog. Ook zijn er eventueel via internet PICC bescherm/douche covers te bestellen.

Wat mag niet met de PICC?

• Bloed afnemen uit de arm waarin de PICC is geplaatst (dus wel uit de PICC zelf maar niet uit een andere ader van deze arm).
• Het meten van de bloeddruk aan de arm waarin de PICC is geplaatst. Dit moet dus aan de andere arm of eventueel onderbeen gebeuren.
• Zwemmen, een bad nemen of sauna bezoek. Dit i.v.m. infectiegevaar.
• Zware belasting of grote bewegingen maken met de arm. Zoals tennis, golfen, ramen zemen.

Neem in de volgende gevallen contact op met de verpleegkundige van de thuiszorg:

• Bij een (mogelijke) infectie rondom de insteekopening. U merkt dit aan roodheid, zwelling, warmte, pijn, vocht (pus).
• Geruis in het oor terwijl de medicatie gegeven wordt.
• Barst in de katheter.
• Loslaten van het afsluitdopje.

De verpleegkundige van de thuiszorg, zal naar aanleiding van bovenstaande klachten, contact opnemen met de PICC verpleegkundige.

Neem direct contact op met de spoedeisende hulp van het ziekenhuis in de avond, nacht en in de weekenden bij:

• Tekenen van kortademigheid, hoesten, pijn ter hoogte van de borstkas en bewustzijnsverlies.
• Koorts (een temperatuur van 38.5° C of hoger).

Roosendaal: 088 - 70 68 889

Bergen op Zoom : 088 - 70 67 302

Patiënten die bekend zijn bij de oncoloog van het Bravis oncologiecentrum kunnen van maandag tot en met vrijdag van 09.00 uur tot 16.30 uur bellen met de oncologie verpleegkundige: 088 70 66 820.

De medewerkers van het PICC team zijn aanwezig op:

• Maandag van 08.00 – 12.00 uur
• Woensdag van 08.00 – 16.00 uur
• Vrijdag van 08.00 - 12.00 uur

05/24